توضیحات
کتاب شرح المجسطی للیبشاری
شماره بازیابی: 1440 س
شماره مدرک کتابخانه مجلس: IR10-32155
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: شرح المجسطی
تاریخ کتابت: قرن 7ق.
قطع: 10*16سم. 167گ. 17س.؛ اندازه جلد: 14*20سم.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
تزئینات متن:عنوان و رقم شنگرف.
نوع کاغذ:سفید.
تزئینات جلد:مقوایی، عطف و دور تیماج قهوهای با لولا.
ماخذ فهرست: مجلد یکم، صفحه 671.
نسخهای از شرح المجسطی در مجلس شورا است به شماره 6530 فهرست مقاله 1 – پایان 6 و از آغاز اندکی افتاده به نسخ قرن 6 و 7 که تفسیر است ولی نسخه ش 594 سپهسالار مورخ 480 متن است.
يادداشت عمليات: آغاز دیباچه افتاده (از مقاله 1 تا پایان مقاله 6) با کراسه شمار حروفی ده برگی از نخستین آن هشت برگ مانده تا 17.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: نک: سپهسالار، 5/ 507.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: اصل از بطلمیوس است.
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): هیات
شرح کتاب المجسطی
اصل کتاب المجسطى از بطلمیوس و در علم هیئت است. ابوالعباس نیریزى این کتاب را در اواخر سده سوم هجرى قمرى نوشته است .
ابن ندیم نخستین کسى است که از این اثر گزارش داده و گفته است: «گفته اند که حجاج نیز ترجمه اى از آن دارد، امّا کارى را که نیریزى انجام داده و
ثابت آن را اصلاح کرده، بر یک ترجمه قدیمى از تمامى آن کتاب است و اسحاق نیز این کتاب را ترجمه و ثابت اصلاح کرده، امّا مورد پسند نیست، زیرا ا
اصلاح اولى آن [ منظور شرح نیریزى ] بهتر و نیکوتر است ».
علاوه بر آن در کتب طبقات الامم، چهارمقاله، تاریخ الحکماء و تنقیح المناظر نیز از این اثر یاد شده و اساسا ابوالعباس را با عنوان «شارح مجسطى» مىشناخته اند و در منابع متقدم، منظور از شارح مجسطى بدون قید نام، ابوالعباس نیریزى بوده است . ابوریحان بیرونى در القانون المسعودى، آثارالباقیه، مقالید علم الهیئه ما یحدث فى سطح بسیط الکره و راشیکات الهند از این کتاب بهره برده و به آن استناد کرده است.
او در رساله راشیکات الهند گفته است که عده اى از دانشمندان که معاصر وى یا از حیث زمان مقدّم بر وى بوده اند، مانند ابوالعباس نیریزى نسبت مؤلّف از دو نسبت را در کتاب هاى خود مورد بحث و تحقیق قرار داده اند .
همچنین در کتاب القانون المسعودى مطالبى به نقل از کتاب تفسیر المجسطى فضل بن حاتم درباره فعالیتهاى علمى بنى موسى آورده است .
متأسفانه از این اثر، نسخه اى موجود نیست و فقط با توجه به مطالبى که از آن نقل شده مىتوان به مطالب آن دست یافت .
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.