تذکره مخزن الغرایب- جلد اول ودوم

توضیحات

تذکره مخزن الغرایب- جلد اول ودوم
حجم 2 گیگ
فایل rar
تاليف و نگارش کتاب تذکره ی مخزن الغرايب در سال 1218 هجري قمري انجام شد و شامل احوال و آثار 3148 تن از شاعران پارسي گوي تا اويل قرن سيزدهم هجري است. جلد هاي اول و دوم اين كتاب به اهتمام دكتر محمد باقر درسالهاي 1968 و1970 ميلادي در انتشارات دانشگاه پنجاب لاهور منتشر شده و به چاپ رسيد و جلد سوم و چهارم و پنجم در سال هاي 1992، 1993از سوي مركز تحقيقات فارسي ايران و پاكستان در دسترس پژوهشگران و علاقه مندان ادبيات فارسي قرار گرفته است.

همان گونه كه گفته شد کتاب مخزن الغرايب شامل احوال 3148 شاعر متقدم و متاخر مي باشد كه به ترتيب الفباي حروف اول تخلص شان مرتب شده است. هر چند ترتيب الفباي حروف تخلص در بعضي موارد دقيقاً رعايت نشده است.
اين كتاب يكي از بزرگترين تذكره هاي ادبيات فارسي است و شايد بتوان از نظر جامعيت آن را بعد از صحف ابراهيم نوشته ي نواب علي ابراهيم خان خليل كه شامل احوال 3278 شاعر است، بزرگترين تذكره ناميد.
اگرچه احمدعلي سنديلوي در مقدمه ي مخزن الغرايب ادعا مي كند كه او فقط شرح احوال شعرا و منتخباتي از آثار آنها را نوشته است ولي اين كتاب آكنده از تفاصيل تاريخي، اجتماعي و سياسي است که شعرای مختلف آن زمان در اشعار خود چنين مضاميني را آورده اند. زيرا در اين دوره مردمي كه به هنر شاعري روي مي آورده اند متعلق به يك طبقه ي خاص نبوده اند ( برخلاف دوره هاي قبل) و طبيعي به نظر مي رسد كه در بخش عمده اي از اشعار خود شرح حال خود و موقعيت اجتماعي و حرفه شان را آورده باشند.
از اين منظر مخزن الغرايب نيازمند يك پژوهش و تاليف عميق و جدي در حوزه هاي مطالعاتي ميان رشته اي جامعه شناسي، مردم شناسي، علوم اجتماعي، تاريخ و ادبيات است. چرا كه احوال و اوضاع فرهنگي، اجتماعي و سياسي مردمان ايران، افغانستان، عراق، پاكستان و برخي كشورهاي آسياي ميانه را در خود دارد.
در اين كتاب احمدعلي سنديلوي در بسياري از موارد اشعاري را كه به شاعران مختلف منسوب شده اند توضيح داده است. به عنوان مثال اشعاري كه با قافيه و رديف”يارازمن”، “بهار ازمن” تمام مي شوند به طور كلي به ملكه نورجهان نسبت داده مي شوند اما او از اين بين دو بيت را به خالص و سه بيت را به خاشع نسبت داده است.
همچنين تا حد امكان تلاش كرده تاريخ تولد و وفات شاعران را بيابد و درج كند، همچنين توضيحات مندرج از سوي خود را در بين قلابين از متن اصلي متمايز ساخته است. همان گونه كه در ادامه خواهد آمد حسن انتخاب و انتخاب گسترده ي شاعران سبك هندي و مكتب وقوع باعث شده است تا مخزن الغرايب به عنوان منبعي معتبر در حوزه ي مطالعات شعر فارسي در قرن يازدهم و دوازدهم مورد توجه قرار گيرد.