کتاب تفسیر بیضاوی انوار التنزیل و اسرار التأویل. نوشته عبدالله بیضاوی. 5 جلد، چاپ نفیس بیروت
پدیدآوران: مرعشلی، محمد عبدالرحمن (اعداد) بیضاوی، عبدالله بن عمر (نویسنده)
عنوان‌های دیگر: تفسیر بیضاوی
ناشر: دار إحياء التراث العربي
مکان نشر: بیروت – لبنان
سال نشر: 1418 ق یا 1998 م
چاپ: 1
موضوع: تفاسیر اهل سنت – قرن 7ق.
زبان: عربی
تعداد: جلد 5
💠 معرفی کتاب “تفسیر بیضاوی”.
🔸”انوارالتنزیل و اسرار التأویل” معروف به تفسیر بیضاوی، اثری از عبدالله بیضاوی است. این کتاب تفسیر ادبی قرآن کریم است.
🔸مولف در آغاز هر سوره نام و محل نزول سوره و پایان تفسیر هر سوره، احادیث مربوط به فضیلت و ثواب قرائت همان سوره ذکر کرده است. مباحث لغوی و نحوی و اشاره به اختلافات نحوی دو مکتب بصره و کوفه و استشهاد فراوان به اشعار عرب از دیگر مطالب ادبی تفسیر است.
🔸بهره گیری بیضاوی از تفسیر کشاف چنان روشن و متفّقٌ علیه است که گاه تفسیر او را « مختصر الکشاف » خوانده اند. با این حال، مواردی می‌توان یافت که وی رأیی ادبی برخلاف زمخشری اختیار کرده باشد.
🔸تفسیر بیضاوی همواره در حوزه‌ها و مدارس علمیه ایران ، مصر ، هند ، افغانستان ، عثمانی و مغرب مورد توجه بوده و هم اکنون نیز در بسیاری از مدارس متن درسی است.
🔸ویزگیهای عمده تفسیر بیضاوی:
🔹1- در عین اینکه پرمحتوا است، ولی کم حجم می باشد. از این رو آنرا «سید المختصرات» گویند.
🔹2- با اینکه تفسیر ادبی است اما روایات تفسیری در آن آمده است.
🔹3- در نقل اسرائیلیات، امساک کرده است.
🔹4- مباحث فقهی بطور مختصر و براساس مذهب شافعی گردآوری شده است.
🔹5- سبکی دلنشین و مطلوب دارد.
🔸بیش تر از چهل شرح و حاشیه و تعلیقه، به گفته “حاجی خلیفه” بر این تفسیر نوشته شده که در بین آنها حاشیه محیی الدین محمد معروف به شیخ زاده و قونوی مفید تر و آسان تر است. همچنین شیخ بهائی و جلال الدین سیوطی حاشیه و تعلیقه نوشته اند.
🔸این تفسیر چاپهای متعدد شده است از جمله:
1- دو جلد چاپ بمبی 1271 هـ ق.
2- تصحیح و طبع (هانری فیشر، مستشرق آلمانی) همراه با ترجمه آلمانی در 7 جزء و 2 جلد.
3- یک جلدی همراه با متن قرآن در وسط صفحات.
4. خلاصه این تفسیر با عنوان «مختصر تفسیر البیضاوی».
5. چاپ نفیس دار احیاء تراث العربی لبنان در 5 جلد.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.