کتاب خاطرات شعبان جعفری شعبان جعفری معروف به شعبان بی مخ که به کوشش هما سرشار، نویسنده و روزنامه نگار ایرانی-آمریکایی و به صورت مصاحبه بوده و در دسته ی تاریخ شفاهی جای می گیرد. شاید خوانش این نوع کتاب ها جز برای علاقه مندان جدی تاریخ چندان جذابیتی نداشته باشد، اما خاص بودن شخصیت شعبان بی مخ و از سوی دیگر روایت ناگفته های بسیار از زندگی مردی که اطلاعات کمی از او در دست است، باعث می شود این کتاب جزو مهم ترین آثار تاریخ معاصر ایران قرار بگیرد. لحن کوچه بازاری شعبان و بی ریایی نهفته در پس کلماتش خوانش متن را برای خواننده دلنشین می سازد.خاطرات شعبان جعفری از روزهای کودکی و نوجوانی اش در محله ی سنگلج آغاز می شود و پس از مختصر توصیفاتی از آن روزها، به روزهای پر التهاب پس از سقوط رضاشاه می رسد. بخش دوم کتاب مربوط به دوران ملی شدن صنعت نفت و کودتای 28 مرداد است؛ در این بخش پانویس ها و تذکرات هما سرشار باعث شده تا خلاف گویی های شعبان بر خواننده پوشیده نماند. بخش سوم نیز به دوران پس از کودتا و روزهای انقلاب می رسد. بخش پایانی نیز شامل خاطرات شعبان از چرایی فرارش از ایران و زندگی در غربت است. آنچه وجه اشتراک همه ی این بخش ها است، ناگفته های جذابی است که از پس سوال وجواب ها بیرون می ریزد.شعبان جعفری در چند برهه از تاریخ در متن اصلی حوادث قرار گرفته است. تاریخ می گوید او برای پول همه کار می کرد اما خودش دلیل دیگری برای کارهایش دارد. او خودش را یک فرد وفادار به شاه می داند که تمامی اعمالش خودجوش و خیرخواهانه بوده است! باری کتاب خاطرات او عموما با چنین دیدگاهی پیش می رود؛ اما اهمیت خاطرات او نه در تفسیرهایش از حوادث، بلکه در حضور مستقیم و بی واسطه ی او در رویدادهاست. او خود در کف خیابان های تهران حضور داشته است و بهتر از هر کس می تواند آن روزها را توصیف کند. یکی از مهمترین این وقایع، اتفاقاتی است که روز نهم اسفند مقابل درب خانه ی دکتر محمد مصدق، نخست وزیر وقت، رخ داد. شعبان آن روز و وقایع دادگاه پس از آن را در این کتاب با جزییاتی شنیده نشده بیان می کند؛ روزی که بسیاری از مورخان آن را پیش درآمدی بر کودتای مرداد می دانند. نویسندههما سرشارانتشاراتنشر نابسال چاپ1385نوبت چاپدومزبانفارسیتعداد صفحه324 …
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.