📚اسرار آل محمّد (ص)

🖊تألیف:ابوصادق سلیم بن قیس هلالی
📑ترجمهٔ:اسماعیل انصاری خوئینی
🖨چاپ:انتشارات دلیل ما؛قم

👈در مورد ضعیف بودن محتوا و اعتبار این کتاب رجوع کنید به کتاب “تهمتها و دروغ پردازی ها در لِلّه ثُمّ التاریخ؛ علامه سیّد مرتصی عسکری (ره)”

این کتاب در شرایط بسیار ویژه و با انگیزه حفظ کیان فرهنگ شیعه تألیف و تدوین شده است. سلیم بن قیس هلالی در شرایطی که منع تدوین حدیث پیامبر (ص) به صورت یک قانون اجباری بر جامعه بعد از پیامبر (ص) حاکم شده بود با سوال از صاحبان ولایت یعنی امیرالمومنین (ع)، امام حسن (ع)، امام حسین (ع) و امام سجاد (ع) و اصحاب باوفایشان اقدام به تألیف این کتاب کرد. او حقایق بسیاری از وقایع زمان پیامبر (ص) و نیز رخداد های بعد از آن حضرت را به نقل از شاهدان عینی برای ما به یادگار گذاشت. به گفته اسماعیل انصاری زنجانی خوئینی، اهمیت کتاب سلیم بن قیس هلالی از آنجا معلوم می شود که ائمه اطهار (ع) کتابش را تأیید کرده اند و این سند افتخار را به او و کتابش داده اند. علما و محدثین نیز در نقل و حفظ کتاب او کوشیده اند به طوری که در طول هزار و چهار صد سال این کتاب در تاریخ اسلام باقی مانده است.
در کتاب «اسرار آل محمد(ص): ترجمه کتاب سلیم بن قیس هلالی» چکیده ای از سلیم و مطالب کتابش آورده شده است که مفصل آن در جلد اول مجموعه سه جلدی عربی کتاب و مخلص آن در مقدمه چاپ تک جلدی عربی و فارسی آن آمده است. از زمان امام صادق (ع) کتاب سلیم به دست هفت نفر از بزرگان محدثین رسیده است. اکثر راویان حدیث نسخه ای از کتاب سلیم را دیده اند. تاکنون هفتاد نسخه خطی از کتاب سلیم شناسایی شده که سی نسخه آن در کتابخانه ها موجود است.
راویان، کتاب سلیم از محدثان و علمای بزرگ شیعه در طول 1400 سال این اثر را به عنوان اولین و معتبرترین سند شیعه حفظ کرده اند و در تالیفاتشان احادیث آن را به عنوان سند آورده اند.
این کتاب در سه بخش متن کتاب سلیم، تتمه کتاب سلیم و مستدرکات کتاب سلیم سامان یافته است. متن اصلی کتاب تغییری نکرده و فقط مقدمه تلخیص شده و پاورقی ها و فهرست ها حذف شده است. مخاطبانی که طالب متن اصلی کتاب هستند و می خواهند دست نوشته های سلیم بن قیس را به طور کامل مطالعه کنند، می توانند به این کتاب رجوع کنند.

✨#معرفی

سُلَیم بن قیس هِلالی یا ابوصادق سُلَیم بن قیس عامری هلالی کوفی (ولادت ۲ قبل از هجرت- وفات ۷۰ یا ۷۶ قمری) از شیعیان و از اصحاب خاصّ مولا علی بن ابیطالب (ع) و امام حسن (ع) و امام حسین (ع) و امام سجاد (ع) است و محضر امام محمد باقر (ع) را هم درک کرده است.

کتاب سلیم بن قیس هلالی، که با نام اسرار آل محمد (ع) به فارسی ترجمه شده، متعلق به اوست و طبق نقل الفهرست ابن ندیم اولین تألیف در اسلام و نیز تنها کتاب باقی مانده حدیثی و تاریخی از قرن اول هجری است.تاریخ نگارش کتاب به احتمال زیاد اوایل قرن دوم است.
سلیم، دو سال قبل از هجرت به دنیا آمده و در نتیجه، هنگام شهادت پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم 12 سال داشته است. او در 16 سالگى وارد مدینه شده و در ابتداى ورود با حوادث دردناکى روبرو شد.
سلیم، در پیشگاه معصومین علیهم السلام مورد وثوق بوده و از علوم سرشار آنان بهره‏ مند شده است. او از قدماى علماى اهل بیت علیهم السلام است و از بزرگان اصحاب آنان محسوب شده و نزد آنان محبوبیت خاصى داشته است.
او صاحب «کتاب اسرار آل محمد صلى الله علیهم اجمعین» یا «کتاب سلیم بن قیس» است که کتابى مشهور بوده و شهرت سلیم نیز بیشتر به خاطر همین کتاب اوست، زیرا این کتاب اولین کتابى است که بعد از پیامبر صلى اللّه علیه و آله و سلم تألیف شده و بدست ما رسیده است.
سلیم بن قیس مشاهده کرد که امیرالمؤمنین على علیه السلام خانه نشین شده و کتاب خدا را با رأى و دلخواه خود تفسیر و تأویل کرده ‏اند. از طرفى عموم مردم را از نقل حدیث منع کرده و آنها را وادار کرده ‏اند که فقط به قرائت کلمات قرآن اکتفا کنند.
اولین اقدام سلیم ملازمت امیرالمؤمنین على علیه السلام بود که آن را در تمام حالات بر خود لازم دانست و خود را به منابع وحى متصل نمود. سپس با اصحاب آن حضرت به خصوص سلمان و ابوذر و مقداد ارتباط خصوصى پیدا کرد.
سلیم در زمان حجاج بن یوسف در سال 75 هجرى متوارى شد و از شهرى به شهر دیگر فرار مى ‏کرد تا خود را از ستم او حفظ کند و سرانجام در سرزمین فارس به شهر بزرگى به نام‏ «نوبند جان» در نزدیکى شیراز رسید.
سلیم در آنجا اقامت گزید و پس از تربیت نوجوانى به نام‏ «ابان بن ابى عیاش» کتاب خود را به او سپرد و در سال 76 هجرى، در سن 78 سالگى پس از عمرى خدمت در راه محمد و آل محمد علیهم السلام به سوى معشوق و معبود خویش پر کشید.